Γενικά, ο σκοπός του αναπνευστικού διαλογισμού (διαλογισμός αναπνοής) είναι να ηρεμήσει το μυαλό και να αναπτυχθεί η εσωτερική ειρήνη. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε διαλογισμό αναπνοής μόνο ή ως προκαταρκτική πρακτική για να μειώσουμε την απόσπαση της προσοχής μας πριν από τη συμμετοχή σε ένα διαλογισμό.
Ένας απλός διαλογισμός αναπνοής
Το πρώτο στάδιο του διαλογισμού είναι να σταματήσουμε τους περισπασμούς, να ηρεμήσουμε και να αποβάλουμε από το μυαλό μας τις διάφορες σκέψεις που έρχονται τις περισσότερες φορές ανεξέλεγκτα.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την άσκηση ενός απλού διαλογισμού αναπνοής. Επιλέγουμε ένα ήσυχο μέρος για να διαλογιστούμε και καθόμαστε σε μια άνετη θέση. Μπορούμε να καθίσουμε στην παραδοσιακή στάση της yoga με σταυρωμένα τα πόδια ή σε οποιαδήποτε άλλη θέση που μας είναι άνετη. Εάν το επιθυμούμε, μπορούμε να καθίσουμε σε μια καρέκλα. Το σημαντικό εδώ είναι να κρατήσουμε την πλάτη μας ίσια για να αποτρέψουμε το μυαλό μας να γίνει υποτονικό και να μας πιάσει υπνηλία.
Το πρώτο στάδιο του διαλογισμού είναι να αποβάλουμε κάθε σκέψη που μας απασχολεί και να καταστήσουμε το μυαλό μας πιο ξεκάθαρο και πιο διαυγές
Καθόμαστε με τα μάτια μας εν μέρει κλειστά και στρέφουμε όλη την προσοχή μας στην αναπνοή μας. Αναπνέουμε φυσικά, κατά προτίμηση μέσα από τα ρουθούνια, χωρίς να προσπαθούμε να ελέγξουμε την αναπνοή μας και προσπαθούμε να καταλάβουμε την αίσθηση της αναπνοής καθώς εισέρχεται και φεύγει από τα ρουθούνια. Αυτή η αίσθηση είναι το αντικείμενο του διαλογισμού μας. Θα πρέπει να προσπαθήσουμε να επικεντρωθούμε σε αυτό για τον αποκλεισμό όλων των άλλων σκέψεων.
Στην αρχή, το μυαλό μας θα είναι πολύ απασχολημένο καθώς διάφορες σκέψεις προσπαθούν να εισβάλουν χωρίς τον έλεγχό μας. Το στάδιο αυτό είναι δυσκολότερο από ότι θα περίμενε κανείς. Με επιμονή, όμως, σε σχετικά μικρό βάθος χρόνου, θα μάθουμε να ελέγχουμε τις εμβόλιμες αυτές σκέψεις.
Παράλληλα, ίσως να αισθανόμαστε ότι ο διαλογισμός αναπνοής κάνει το μυαλό μας πιο ζωντανό. Στην πραγματικότητα, μόλις αποκτήσαμε μεγαλύτερη επίγνωση του πόσο απασχολημένο είναι το μυαλό μας στην απλή καθημερινότητα. Θα υπάρξει ένας μεγάλος πειρασμός να ακολουθήσουμε τις διαφορετικές σκέψεις που προκύπτουν. Θα πρέπει να αντισταθούμε σθεναρά σε αυτό και να παραμείνουμε επικεντρωμένοι στην αίσθηση της αναπνοής και μόνο. Εάν ανακαλύψουμε ότι το μυαλό μας έχει περιπλανηθεί και ακολουθεί διάφορες σκέψεις, θα πρέπει αμέσως να το επικεντρώσουμε και πάλι στην αναπνοή. Καλό θα είναι να το επαναλάβουμε όσες φορές χρειάζεται, έως ότου το μυαλό καταφέρει να συγκεντρωθεί στην αναπνοή.
Διαλογισμός αναπνοής: Οφέλη
Εάν ασκούμαστε στον διαλογισμό αναπνοής υπομονετικά, με βάση τις παραπάνω υποδείξεις, σταδιακά θα αποσύρονται οι σκέψεις μας και θα βιώσουμε μια αίσθηση εσωτερικής ειρήνης και χαλάρωσης. Το μυαλό μας θα νιώθει ξεκάθαρο και ευρύχωρο και θα το νιώσουμε αναζωογονημένο. Όταν η θάλασσα είναι τραχιά, το ίζημα αναδεύεται και το νερό γίνεται σκοτεινό, αλλά όταν ο άνεμος σταματήσει, η λάσπη κάθεται σταδιακά και το νερό γίνεται διαυγές. Με παρόμοιο τρόπο, όταν η κατά τα άλλα αδιάκοπη ροή των αποσπασματικών σκέψεών μας μετριάζεται μέσω της συγκέντρωσης στην αναπνοή, το μυαλό μας γίνεται ασυνήθιστα ξεκάθαρο. Πρέπει να παραμείνουμε με αυτή την κατάσταση ψυχικής ηρεμίας για λίγο.
Παρόλο που η αναπνοή του διαλογισμού είναι μόνο ένα προκαταρκτικό στάδιο διαλογισμού, μπορεί να είναι αρκετά ισχυρό. Από αυτή την πρακτική μπορούμε να δούμε ότι είναι δυνατόν να βιώσουμε την εσωτερική γαλήνη και την ικανοποίηση μόνο με τον έλεγχο του νου, χωρίς να πρέπει να εξαρτόμαστε καθόλου από τις εκάστοτε εξωτερικές συνθήκες.
Το μεγαλύτερο μέρος του άγχους και της έντασης που βιώνουμε καθημερινά, προέρχεται από το μυαλό μας
Όταν η αναταραχή των αποσπασματικών σκέψεων υποχωρεί και το μυαλό μας παραμένει ακίνητο, μια βαθιά ευτυχία και ικανοποίηση έρχεται φυσικά από μέσα. Αυτό το αίσθημα ικανοποίησης και ευεξίας μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες της καθημερινής ζωής. Το μεγαλύτερο μέρος του άγχους και της έντασης που βιώνουμε κανονικά προέρχεται από το μυαλό μας. Επίσης, πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, όπως η κακή υγεία, προκαλούνται ή επιδεινώνονται από αυτό το άγχος.
Κάνοντας διαλογισμό αναπνοής για δέκα ή δεκαπέντε λεπτά κάθε μέρα, θα είμαστε σε θέση να μειώσουμε αυτό το άγχος. Θα βιώσουμε ένα ήρεμο συναίσθημα στο μυαλό και πολλά από τα συνηθισμένα μας προβλήματα θα φαίνονται μακρινά, σαν να μην μας ανήκουν πλέον. Οι δύσκολες καταστάσεις θα καταστούν ευκολότερες και κάποιες από αυτές απλά θα εξαφανιστούν. Θα αισθανθούμε φυσική θαλπωρή και καλή διάθεση προς τους άλλους ανθρώπους. Γενικά, οι σχέσεις μας με τους άλλους θα βελτιωθούν σταδιακά.